Pompa ciepła Altherma, parametry pracy, nastawy.

Kwestia parametrów pracy pompy ciepła Altherma i jej nastaw przewija się stale w kierowanych do mnie mailach.
Czy ogrzeje przy mrozach? Do ilu stopni pracuje? A jak to jest z ta grzałką? Włączać, wyłączać? A jak z przygotowaniem cwu?
Trochę więc informacji zebranych na bazie moich doświadczeń.

Zanim przejdę do konfiguracji, kilka słów o parametrach pracy i tabelach mocy grzewczej.
Są one dość istotne by lepiej skonfigurować Althermę.
Pokażę to na przykładzie dużej (11-14-16 kW) Althermy trójfazowej, najnowszej serii C.
Ale przy starszych modelach, Althermie jednofazowej dużej i małej Althermie, wykresy te różnią się.
Parametry pracy

Z wykresów wynikają 3 istotne dla użytkownika kwestie.

Poniżej -20 stopni Altherma (agregat) pracuje w trybie grzania, ale nie jest gwarantowana jej wydajność. A poniżej -25 stopni następuje wyłączenie sprężarki i pracuje już tylko hydrobox wykorzystując grzałkę back-up.
Jeśli temperatura w instalacji jest poniżej 18 stopni, to agregat nie uruchomi się i pracuje tylko hydrobox z grzałką back-up. Powód? – za niska temperatura dla skraplania czynnika.

W zakresie 18 do 25 stopni agregat uruchomi się o ile nastawa jest większa niż 25 stopni.
Ten parametr ma znaczenie przy tzw zimnych startach spowodowanych nieobecnością, wygrzewaniem wylewki, programami czasowymi czy działaniem sterowników on/off zaprogramowanych czasowo.
Krótko mówiąc, żeby pracował agregat pompy ciepła, to Altherma musi się rozpędzić na grzałkach.

Istotne są również parametry pracy dla cwu. Np. poniżej -10 stopni nie uzyskamy temperatury cwu powyżej 50 stopni, a poniżej -20 stopni cwu jest przygotowywana tylko za pomocą grzałki zasobnika.

Jeśli już wiemy w jakich temperaturach Altherma pracuje, to dobrze jest wiedzieć jakie osiąga wtedy moce, co pokazuje tabela mocy.

Znajomość tej tabeli oraz zapotrzebowania na ciepło swojego domu pozwala optymalnie określić punkt równowagi. Możemy też w tym celu posłużyć się programem Altherma symulator.

Tabela pokazuje również jak istotnie temperatura zasilania wpływa na COP pompy ciepła.
Nawet podłogówka podłogówce nie jest równa, bo zupełnie inaczej dobierzemy rozstawy i pętle dla ogrzewania podłogowego gazowego, a inaczej dla pompy ciepła.

Przejdźmy do konkretnych nastaw Althermy.
Nie będę omawiał ich wszystkich, a jedynie te, które budzą najwięcej wątpliwości. Zwłaszcza, że tłumaczenie na język polski ma kilka błędów.

Pierwsza zasada. Pompa może pracować na nastawach domyślnych, ale możemy być pewni, że nie będą one dla nas optymalne. Jedynie część nastaw fabrycznych może pozostać.

[1] Nastawa zależna od pogody (dotyczy tylko trybu ogrzewania)

[1-00] Niska temperatura otoczenia (Lo_A): niska temperatura zewnętrzna.
tutaj najczęściej podajemy temperaturę obliczeniową, dla której była dobierana nasza podłogówka lub odbiornik ciepła -20 stopni

[1-01] Wysoka temperatura otoczenia (Hi_A): wysoka temperatura zewnętrzna.
Powyżej pewnej temperatury, tzw bazowej Tb budynki nie wymagają ogrzewania.
Zazwyczaj jest to +16 do +18 stopni, a w energooszczędnych ciepłych domach ta temperatura może wynosić nawet +12 stopni. My ustawiamy +16 stopni

[1-02] Nastawa przy niskiej temperaturze otoczenia (Lo_Ti): docelowa temperatura wody, kiedy temperatura zewnętrzna jest równa lub spada poniżej wartości niskiej temperatury otoczenia (Lo_A)
Jest to ta temperatura zasilania na którą były dobierane odbiorniki ciepła (podłogówka, fancoile, grzejniki) od +35 do +50 stopni

[1-03] Nastawa przy wysokiej temperaturze otoczenia (Hi_Ti): docelowa temperatura wody, kiedy temperatura zewnętrzna jest równa lub wzrasta powyżej wartości wysokiej temperatury otoczenia (Hi_A).
Tutaj warto sobie przypomnieć parametry pracy. Jeśli w temperaturach dodatnich nie chcemy zimnych startów – ustawmy przynajmniej 25 stopni

[2] Funkcja dezynfekcji zasobnika cwu
[2-00] Cykl: dni tygodnia, w które ma być podgrzewany zbiornik cwu.
domyślnie ustawiony jest tutaj piątek

[2-01] Status: określa, czy funkcja dezynfekcji jest włączona (1), czy wyłączona (0).
Funkcja ta ma pozostać włączona, gdyż wygrzewanie zasobnika powodujące jego dezynfekcję jest niezbędne.

[2-02] Godzina rozpoczęcia: godzina, o której ma rozpocząć się podgrzewanie zbiornika cwu.
Domyślnie jest to 23.00, ale sugerujemy przenieść dezynfekcje na godziny nocne. Kąpiel w weekend o 24.00 nie jest niczym nie normalnym, a jeśli nie mamy zabezpieczenia termostatycznego na baterii lub zasobniku, to możemy się poparzyć.

[2-03] Nastawa: poziom temperatury, do którego ma zostać podgrzana woda.
Domyślnie 70 stopni, ale w zupełności wystarcza przegrzanie do 60-65 stopni.

[2-04] Czas trwania: czas, przez jaki ma zostać utrzymany osiągnięty poziom nastawy temperatury.
Tutaj pozostawiamy 10 minut.

[3] Automatyczny restart
automatyczny restart po awarii zasilania ustawiamy na 0, co oznacza że jest włączony w przeciwieństwie do 1 (brak restartu)
Po co nam restart? – By po awarii zasilania Altherma dalej pracowała.

[4] Temperatury i priorytety obu naszych grzałek, tj. grzałki hydroboksu i grzałki zasobnika.
To właśnie tutaj mamy taki galimatias z tłumaczeniem

[4-00] Status: określa, czy grzałka hydroboksu jest włączona (1), czy wyłączona (0).
Nie róbmy cudów z odpinaniem styczników czy zdejmowaniem zasilania.
Jeśli nasza Altherma jest tak dobrana, że zapewni ciepło bez grzałki to ją ustawmy na 0.

[4-01] Priorytet: decyduje o tym, czy grzałka hydroboksu oraz grzałka zasobnika mogą działać jednocześnie (0) lub czy grzałka zasobnika ma priorytet nad grzałką hydroboksu (1) lub czy grzałka hydroboksu ma priorytet nad grzałką zasobnika (2).
Jeśli nie mamy problemów z mocą (maksymalnie 9 kW hydroboksu + 3 kW zasobnika) to pozwólmy obu grzałkom pracować razem.
Przy mrozach będzie ciepło i nie zabraknie wody.
Jeśli mamy problemy z mocą – ustalmy co jest dla nas ważniejsze – co czy cwu.

[4-02] Temperatura wyłączenia ogrzewania pomieszczenia: temperatura zewnętrzna, powyżej której ogrzewanie pomieszczenia jest wyłączone, co zapobiega przegrzaniu.
Domyślnie to 35 stopni. Sugerujemy przestawić na +20 +25 stopni.

[4-03] Czas pracy grzałki zasobnika: określa, czy grzałka zasobnika jest włączona (1), oraz czy jej praca jest ograniczona (0/2/3).

[4-03]=0, wówczas grzałka zasobnika pracuje tylko raz w tygodniu 10 minut dla jego dezynfekcji. Cwu jest przygotowywana tylko przez pompę ciepła, ale do takich temperatur do jakich pompa może grzać i zdąży nagrzać.

[4-03]=1, pełen komfort, wody nie zabraknie, pracują obie grzałki

[4-03]=2, to ustawienie zależne jest od [5-03] czyli temperatura pierwszeństwa ogrzewania pomieszczenia, inaczej temperatury zewnętrznej, poniżej której woda użytkowa ogrzewana jest wyłącznie za pośrednictwem grzałki zasobnika.
Jeśli nie mamy zapasu mocy na pompie ciepła i mamy obawy, że przygotowanie cwu odbierze nam ciepło na ogrzewanie to ustawiamy [5-03] oraz [4-03]=2

[4-03]=3, działa tak samo jak 1, tylko grzałka zasobnika i pompa nie mogą pracować jednocześnie. Chyba najbardziej optymalne ustawienie.

[5] Temperatura równowagi i temperatura pierwszeństwa ogrzewania pomieszczenia

[5-00] Status temperatury równowagi: określa, czy funkcja temperatury równowagi jest włączona (1), czy wyłączona (0).
Jeśli grzałka hydroboksu jest włączona, czyli [4-00]=1 to tutaj określamy czy może ona pracować w całym zakresie temperatur zewnętrznych (0), czy też pozwolić na pracę grzałki hydroboksu tylko poniżej konkretnych temperatur ujemnych (1)

[5-01] Temperatura równowagi: to właśnie ta konkretna temperatura, poniżej której może pracować grzałka hydroboksu. Wynika ona z zapotrzebowania na ciepło oraz tabel mocy.

[5-02] Status pierwszeństwa ogrzewania pomieszczenia: określa, czy pierwszeństwo ogrzewania pomieszczenia zostało włączone (1), czy wyłączone (0).
Jest ściśle powiązany z [4-03]=2 i [5-03]
Sens? – [5-02] ustawiamy na 1 i wtedy poniżej temperatury [5-03] zasobnik jest grzany tylko przez swoją grzałkę dzięki [4-03]=2
Przy odpowiednio dobranej pompie (nie za małej) – [5-02] ustawiamy na 0 i wtedy nie mają znaczenia [5-03] oraz nie może być [4-03]=2

[5-03] – to właśnie ta temperatura zewnętrzna, poniżej której zasobnik jest grzany tylko przez swoją grzałkę

[5-04] Korekta nastawy temperatury cwu. ma sens tylko przy [5-02]=1
W zasobniku grzałka, wężownica i termometr są na określonej wysokości.
Kiedy grzeje w zasobniku tylko grzałka, to pionowy rozkład temperatury jest nierównomierny.
Korekta [5-04] ma za zadanie go skorygować. Domyślnie ma ona dość dużą wartość 10 stopni.

[6-00] to różnica temperatury w zasobniku przy której pompa ciepła uruchomi cykl przygotowania cwu.
Jeśli woda wystygnie poniżej [6-00] (zalecamy 5-7 stopni) to cykl uruchomi się.

[6-01] to różnica w stosunku do fabrycznej maksymalnej możliwej temperatury jaka jest w stanie uzyskać pompa ciepła – zostawiamy 2 stopnie.

[7-00] – to możliwe przegrzanie wody użytkowej przez grzałkę zasobnika.
Pompa osiąga nastawę np. 50 stopni w zasobniku, a przegrzanie podbija tą temperaturę o 2-3 stopnie.
Sens? – kolejny parametr [7-01] określa histerezę grzałki zasobnika na 2 stopnie.
czyli jak temperatura spadnie do 48 stopni do grzałka ponownie włączy się.
Dlatego zalecamy [7-00] ustawić na 2-3 stopnie po to by przy małym rozbiorze wody grzałka nie włączała się co chwilę jeśli temperatura w zasobniku spadnie o 2 stopnie.

[7-02] to status sterowania za pośrednictwem podwójnej nastawy: określa, czy sterowanie podwójną nastawą jest włączone (1), czy wyłączone (0).

[7-03] Ogrzewanie z użyciem drugiej nastawy: określa temperaturę drugiej nastawy w trybie ogrzewania.

[7-04] Chłodzenie z użyciem drugiej nastawy: określa temperaturę drugiej nastawy w trybie chłodzenia.
Te trzy parametry w połączeniu z sygnałem zewnętrznym on/off podanym na elektronikę hydroboksu (np. z fancoila poprzez tzw interlink) pozwalają Althermie pracować z dwoma zakresami temperatur.
Pierwsza nastawa to ta ze sterownika Althermy. A druga to ta określona w tych trzech parametrach.

[8-00] Minimalny czas pracy pompy ciepła na potrzeby cwu – zostawiamy 5

[8-01] Maksymalny czas pracy pompy ciepła na potrzeby cwu – 20-60 minut

[8-02] opóźnienie do ponownego uruchomienia – zostawiamy domyślne

[8-03] Czas opóźnienia grzałki zasobnika: określa czas opóźnienia rozruchu grzałki po aktywacji trybu ogrzewania pompy ciepła ogrzewającej ciepłą wodę użytkową.
Jeśli system potrzebuje cwu, to w pewnym momencie włączy się agregat w trybie pompy ciepła i od tego czasu liczy się [8-03]

Jeśli maks. czas przygotowania cwu [8-01] mamy na 30 min, a [8-03] mamy 35 minut to pompa ciepła grzeje wodę aż do osiągnięcia nastawy lub przez te 30 min.
Potem minie jeszcze 5 min i włączy się grzałka zasobnika żeby osiągnąć nastawę.

Tzw quick heating czyli szybkie ogrzewanie [8-03] na 20 minut spowoduje, że grzałka zasobnika włączy się jeszcze w trakcie pracy pompy ciepła, po 20 min by szybciej nagrzać cwu pracując równolegle z agregatem.
Oczywiście [8-03] ma sens tylko wtedy jeśli [4-03]=1

[9-ki] to górne i dolne granice temperatur w trybie grzania i chłodzenia.

Kilka osób męczyło mnie o ten wpis i musiałem się naprawdę zmobilizować by go doprowadzić do końca 🙂
Mam nadzieję, że będzie pomocny.

16 komentarzy do “Pompa ciepła Altherma, parametry pracy, nastawy.

  1. ISZ

    Super wpis. Temat optymalnych nastaw dla przygotowania cwu generuje najwięcej wątpliwości, a tu mamy samą esencję niezbędnej wiedzy 🙂

    Odpowiedz
  2. Pingback: Altherma HT - modernizacja kotłowni olejowej | OWK czyli HVAC po polsku

  3. Karol

    Panie Adrianie – wpis bardzo pomocny.
    Ustawiłem pompę wg opisu i chodzi, chociaż mam parę uwag.
    [1-00] – ustawienie chyba nieco optymistyczne – pompę miałem dobieraną na ok -7 st.C. (wtedy trochę podnosi się krzywa grzewcza – ale jest krzywa grzewcza = cieplej w mrozy). Przy ustawieniach -20 st. było nieco chłodno.
    [4-02] – domyślna 35 st, ale nie do wprowadzenia – maks 25 st.C
    [4-04] – pojawia się i nie wiadomo co znaczy
    Czy może ma Pan informacje – czy warto wyłączać grzanie CWU na noc, czy utrzymywanie włączonego grzania CWU jest opłacalniejsze?
    Z góry przepraszam za może nie-techniczny język, ale … nie każdy jest inż. 🙂

    Odpowiedz
  4. Adrian Teliżyn Autor wpisu

    Jakoś mi umkneło to pytanie, przepraszam za zwłokę w odpowiedzi.

    [1-00] – przy -20 potrzebujemy przecież ogrzewania; dlatego też dla tej wartości najlepiej jest ustawić temperature zasilania; szczerze mówiąc nie wiem czy jeśli nastawa jest dla -10 to sytem interpoluje to dalej czy też w niższych temp. trzyma zasilanie z [1-00]. Raczej trzyma

    [4-02] – w starszych seriach ta wartość wynosiła 35 stopni, w nowych BB 25 stopni

    [4-04] – też nie wiem; jest to wartość nie używana, tylko do odczytu.

    Co do wyłączania – trudno mi powiedzieć, bo to zależy również od rozbioru wody, ale wielu z naszych klientów programuje przygotowanie cwu z uwagi na taryfe nocną.

    Odpowiedz
  5. Patryk

    Witam,

    Świetny blog, strasznie przyjemnie się czyta. Szkoda, że trafiłem na niego dopiero teraz 😉

    Mam pytanie odnośnie wpisu. Napisał Pan, że "Znajomość tej tabeli oraz zapotrzebowania na ciepło swojego domu pozwala optymalnie określić punkt równowagi." W tabeli podane są wydajności dla różnych temperatur zewnętrznych, lecz skąd mogę wiedzieć jakie są straty ciepła w moim budynku przy temperaturze -7, -2 stopni itd.? Projektant wylicza dla temperatury np. -20 stopni i wtedy zapotrzebowanie budynku 150 m2 wynosi 7 kW. Przy -20 7kW, a przy np. -7, -2? Jak ja jako użytkownik mogę wyliczyć sobie do jakiej temperatury będzie pracowało dane urządzenie bez wspomagania się dodatkowymi grzałkami? Mógłby mi Pan przybliżyć metodykę obliczeń? Jestem ciemny w tych sprawach (wiem tyle ile sam wyczytałem), więc jeżeli pytam o prostą rzecz proszę o wyrozumiałość 😉

     

    Dodatkowo prosiłbym o napisanie do jakich temperatur powinno pracować urządzenie, aby eksploatacja była uzasadniona ekonomicznie. Wiem, że lepiej jak pompa będzie wspomagana przez grzałkę przez tych kilka chwil w roku, niż w przypadku (jak niektórzy piszą) kiedy ktoś chce znacznie przewymiarować urządzenie, aby grzałka się w ogóle nie włączyła (bo przecież grzałka to zło ;))

    Z góry dziękuję za odpowiedź, i wracam do lektury kolejnych wpisów, gdyż bardzo ciekawie się zapowiadają 😉

    Pozdrawiam

    Odpowiedz
  6. Adrian Teliżyn Autor wpisu

    Cieszę się, że blog sie podoba i dziękuję za czas na nim poświęcony. Miło mi będzie jak czytelnicy polubią poszczeglne wpisy na blogu czy też naszą stronę na FB.

    Co do Pana pytań – jeśli chodzi o punkt równowagi, to najlepiej skonsultować z firmą, którą dobiera, montuje i uruchamia pompę. Natomiast straty budynku można przyjąć jako liniowe. Można w arkuszu kalkulacyjnym zrobić sobie tabelkę lub wykres prostej przechodzącej przez dwa punkty (dla -20 i startu grzania) i wówczas dostaniemy informację ile wynosi obciążenie dla -7 czy -2 stopni.

    Nie ma natomiast jakiejś zewnętrznej temp. do której ma pracować PC. Ona ma pracować w całym zakresie temperatur, bo stanowi jedyne źródło ciepła i grzeje przez cały sezon. Ale nawet najlepsza pompa, źle dobrana, źle zamontowana i  źle skonfigurowana do pracy z instalacją budynku, nie będzie właściwie pracować.

    Odpowiedz
  7. Łukasz

    Dzień dobry,

    Mam pytanie odnośnie ustawień Daikina ERLQ016CV3.
    Mam ustawioną krzywą grzewczą na osi x 32 stopnie i minimum 25, a na osi y -20 i 13. Grzanie ustawione w zalezności od pogody.
    Co mam zmienić, aby grzać w II taryfie? W ustawieniach ustawiłem sobie tryb komfort i tryb eco, który dałem -6. I tak sobie ustawiłem godzinowo kiedy komfort (13:00-15:00 i 22:00-6:00), a kiedy eco (6:00-13:00 i 15:00-22:00), ale nie wiem czy dobrze.
    W dodatku na ekranie głównym, kiedy jest tryb Eco mam jeszcze przesunięcie -4. Przy takich ustawieniach na ekranie głównym mam cały czas ikonę "ogrzewania", a z tego co rozumiem powinno byc "słońce", a w trycie eco "księżyc".

    Odpowiedz
    1. Adrian Teliżyn Autor wpisu

      Odpowiedziałem też na FM
      Ustawienia krzywej grzewczej zależą od potrzeb – możesz je dowolnie ustawić, podając start ogrzewania i odpowiadające mu zasilanie.
      W godzinach taniej taryfy po prostu zaprogramuj obniżenie w zakresie 0-10 stopni. A czy to będzie od Comfort czy Eco – nie ma znaczenia – pompa obniży zasilanie od danego trybu.
      LUB
      Ustaw eco, którego temperaturę sam określasz – i wtedy droga eco i tania taryfa comfort.
      Wielkość obniżenia zależy od tego czy pompa może wejść w drogą taryfę czy nie. Zależy jak szybko stygnie dom i posadzka (beton, anhydryt)
      Warto ustawić uśrednianie pomiaru temp. Zewnetrznej z ostatnich 12-24-48-72h, by po mroźnej nocy z tanią taryfą nie przegrzewać budynku.
      Btw
      Taka duża pompa do 250m2 i jeszcze 1fazowa?
      Rozumiem 16-ka by był zapas, a 1f bo 2 tys tańsza?
      Obciążona może szarpnąć 6,5kW – bezp. 32A
      Hydroboks też 1f?

      Odpowiedz
      1. Łukasz

        Przepraszam za błąd. Wszystko mam 3f.

        Powodem zbyt dużego ciepła w domu była minimalna tempereatura ustawiona na 25 stopni. Zmniejszyłem do 23, ale i tak nadal mam ciepło. Zobaczę uśrednienie czasu pomiaru temp. z 24h na 48h oraz opisywaną przez Ciebie kompensację.

         

        BTW. Super blog. Człowiek może dużo się dowiedzieć, a jako lubię sam znać się na tym co mam w domu, to łatwo z niego wynieść pożyteczne informacje

         

        Odpowiedz
  8. mrfoto88

    Dzięki za ten artykuł, mi też się przyda, a właściwie to podeślę go kumplowi, który też siedzi w tych pompach. Może będzie miał kolegę do dyskusji 🙂

    Odpowiedz
  9. Michał

    Jeżeli można, to proszę napisać, co należy zrobić, aby zaprogramować grzanie cwu w zasobniku grzałką wspomagającą za pomocą włącznika czasowego. Samo programowanie wiem jak należy zrobić, bo mam zaprogramowane godziny grzania cwu pompą ciepła i to działa. Nie daję rady z grzałką wspomagającą, mam chyba jakiś parametr źle ustawiony bo próbowałem już różnych kombinacji i nie włącza się. Dziękuję.

    Odpowiedz
    1. Adrian Teliżyn Autor wpisu

      Nie programuje się samej grzałki. Zazwyczaj każdy chce przygotowywać cwu w trybie PC.
      Można poprzez histerezy i wysokie nastawy wymusić pracę grzałki.
      Można określić na ile grzałka ma wspomagać tryb cwu.
      Można też wprowadzić priorytet ogrzewania i określi temp. Zewnętrzną poniżej której cwu jest przygotowywana tylko za pomocą grzałki i wtedy zaprogramowany cykl cwu powinien uruchomić się tylko na grzałce.
      Chociaż przyznam szczerze, że nikt z naszych klientów nie wykorzystuje tego trybu i wysokich nastaw grzania cwu.

      Odpowiedz
  10. Robert

    Dzień dobry, mam problem z Althermą HT EKHBRD016ADY17 nie włącza mi się grzałka wspomagająca co. Nie mogę dojść gdzie i co poprzestawiałem. Czy podpowie Pan coś?

    Odpowiedz
  11. krzysiek

    Witam. Proszę o poradę. Moja pompa EHBH08EF6F + ERGA08EAV3H pracuje z termostatem Madoka.
    Temperatura pomieszczenia ustawiona zgodnie z harmonogramem na 22st a pompa pracuje nawet do 23 i więcej. Dlaczego przegrzewa o ponad 1 stopień pomieszczenia? Czy da się to zmienić.

    Odpowiedz

Skomentuj Adrian Teliżyn Anuluj pisanie odpowiedzi

Twój adres e-mail nie zostanie opublikowany. Wymagane pola są oznaczone *